De regeringspartijen VVD en PvdA hebben staatssecretaris Mansveld de ruimte gegeven om verder te gaan op weg naar een Luchthavenbesluit in november. Daarmee krijgt Schiphol dan de mogelijkheid om Lelystad Airport flink uit te breiden. Hoe zit GroenLinks Lelystad in dit dossier?
Allereerst: anders dan vele andere partijen is er geen verschil in opvatting tussen de Tweede Kamerfractie en de Lelystadse gemeenteraadsfractie van GroenLinks. We zijn beiden tegen dit plan. Uiteraard spelen milieu- en duurzaamheidsargumenten daarbij een grote rol. Een grote luchthaven vormt een bedreiging voor de kernkwaliteiten van Flevoland en er moet sterker ingezet worden op alternatieve vervoerswijzen voor de Europese markt (zoals het hogesnelheids spoorwegennet), dan op uitbreiding van het vliegverkeer voor de relatief korte afstanden. Maar ook economisch gezien zijn de plannen op drijfzand gebouwd. De luchtvaartsector zelf vindt het te vroeg om een dergelijk besluit te nemen en ook daar verandert de wereld: vliegtuigen worden groter en stiller en de groei van het aantal vliegbewegingen, zo die er al is, is nog beperkt. De businesscase rammelt aan alle kanten en levert geen hard bewijs op van de noodzaak Lelystad Airport te ontwikkelen. Over de werkgelegenheidseffecten verschillen de meningen. Duidelijk is wel dat het meer gaat over het verplaatsen van banen en het vervangen van de ene soort werk door de andere dan om het creëren van nieuwe arbeidsplaatsen.
Natuurlijk blijven we onze landelijke collega’s vanuit onze lokale context voeden met deze (en andere) argumenten. Zo lang er niet feitelijk gebouwd wordt is verandering mogelijk. Het zou niet het eerste project zijn dat in een laat stadium sneuvelt. Of het feitelijk tot ontwikkeling van Lelystad Airport komt is nog steeds zeer de vraag. De economische haalbaarheid is een zwak punt. Parkeerinkomsten spelen bijvoorbeeld een belangrijke rol, maar de gronden waarop dat parkeren moet gaan plaats vinden zijn nog lang niet allemaal in handen van de Schipholgroep. Er blijft een grote terughoudendheid bij de luchtvaartmaatschappijen om vanaf Lelystad te gaan vliegen. En ze zijn, zo veel is inmiddels duidelijk, niet te dwingen dat te gaan doen. En of het verleiden met lage tarieven de businesscase, die nu al pas rond 2030 uit de rode cijfers komt, haalbaarder maakt is zeer de vraag. Het blijft dus, ook al neemt de regering de benodigde besluiten, zeer onzeker of Schiphol dan ook daadwerkelijk gaat investeren.
Tegelijkertijd beseffen we heel goed dat de besluitvorming daarover geen lokale aangelegenheid is. Als regering en parlement uiteindelijk besloten hebben dan is dat voor ons een gegeven. En dan moeten we van daar uit verder handelen. Allereerst zullen we scherp blijven opletten dat de processen zorgvuldig en verantwoord verlopen. Zo waren we vorig jaar nog de enige fractie in de raad die vond dat de gemeenteraad pas na het luchthavenbesluit kan beslissen over de baanverlenging en dat ook zelf moet doen. Het mandateren van het college van B en W daarvoor vonden we geen goede zaak. Inmiddels steunt de Raad van State de opvatting dat de meerderheid van de raad daarin voorbarig handelde. Bij de ontwikkelingen die gaan komen zullen we in onze bijdrage aan de lokale besluitvorming het accent leggen op minimaliseren van de negatieve effecten door goede compensaties daarvoor, bescherming van natuur en landschap, een scherp oog te houden voor de meest milieuvriendelijke oplossingen ook voor de bedrijvigheid, goede OV – bereikbaarheid etc. Dat zijn de dingen waar we in Lelystad over gaan … als het zo ver komt …