Begrotingsbehandeling en algemene beschouwingen gingen dit jaar vooral over bezuinigingen. De gemeente dreigt dit jaar af te sluiten met een fors tekort. Dat is veroorzaakt door dat er minder grond verkocht wordt, het aantal werkzoekenden en mensen met een uitkering flink is gestegen en de parkeerexploitatie van de kust een gat laat zien van ruim 1 miljoen.
De vele miljarden die Den Haag heeft gebruikt om de banken te redden, moeten opgebracht worden door de burger (niet door het bedrijfsleven). Dat vertaalt zich in minder geld voor de gemeenten. Dit alles heeft het Lelystadse college doen besluiten om voor 2011 een bezuinigingsoperatie van zo’n 10 miljoen aan de raad voor te leggen.
Voorop wil ik stellen dat GroenLinks bezuinigen als onvermijdelijk ziet, maar het gaat om het maken van de juiste keuzes en daarin verschillen we op belangrijke punten van het college.
Moeten en op welke wijze, de geslonken reserves van het grondbedrijf op korte termijn worden aangevuld?
Er dreigen grote tekorten op de WMO en hoe wordt daarmee omgegaan? Er is een bescheiden reserve, maar die raakt volgend jaar snel uitgeput.
De bezuinigd worden te veel aan de sociaal/maatschappelijke kant neer gelegd. (Eenvoudig want die krijgen subsidie en die kunnen gekort worden of afgeschaft). De ruimtelijk/economische kant blijft buiten schot.
Alle niet-college partijen, ChristenUnie, CDA, D66, SP, Bindend Lokaal, TROS op Nl en GroenLinks hebben hun kritiek op het college gebundeld en zijn gezamenlijk tot een flinke aantal amendementen en moties gekomen. Uiteindelijk hebben deze 7 partijen tegen de begroting gestemd. Een zwaar middel, maar volgens ons gerechtvaardigd omdat er in de hele discussie door het college te weinig handreikingen zijn gedaan. Daarmee is een stevig signaal afgegeven dat het anders kan en moet.
De oppositie bestaat uit 7 kleine en deels nieuwe partijen. Bundeling van de krachten had naast het duidelijke signaal, ook het voordeel dat elkaars kennis benut kon worden en dat wat extremere standpunten niet echt naar buiten zijn gekomen. Soort educatieve functie.
Het college opereerde in deze begrotingsbehandeling vrij defensief. Geen goede argumenten voor de gemaakte keuzes. Amendementen die ze wel konden steunen werden (als vanouds) ontraden in plaats van deze te zien als ondersteuning van het collegebeleid.
De PvdA had het zichtbaar moeilijk. Ze wilden in het college om het sociaal beleid zo goed mogelijk overeind te kunnen houden en hebben heel wat uit te leggen aan hun achterban. Hun oproep om tot een open discussie met te oppositiepartijen te komen, hebben zij zelf geen gehoor aan gegeven. Ze weten wel waar hun vrienden zitten, maar durven daar niet hardop voor uit te komen. De inwonerspartij is de risee van het college. Het woord inwoner komt nauwelijks nog ter sprake, behoudens een vurig pleidooi voor de ‘sterke schouders’ die het in deze tijd toch ook zwaar hebben. Hun argumentatie tegen mogelijke toekomstige vreemdelingenhuisvesting was schandelijk en dat werd gelukkig door vele fracties zo gezien. Trots toonde zich ontwapenend eerlijk over hun eigen onervarenheid en gebrek aan kennis en zijn voor als nog een geaccepteerde gesprekspartner.
Wat hebben deze algemene beschouwingen ons opgeleverd?
Allereerst een sterk signaal dat er een eensgezinde oppositie is die de collegevoorstellen op belangrijke onderdelen afwijst.
Een (afgezwakte) motie over de WMO is er met steun van de PvdA doorgekomen. Daarin is de opdracht aan het college gegeven om eerst duidelijkheid te verschaffen over het gewenste voorzieningen niveau (los van beschikbaar budget) en het beschikbare budget. De keuzes over het voorzieningsniveau en het budget open aan de raad voor de leggen. (collectief/initiatief van GL, Sjaak)
Het niet verhogen van het budget voor representatietaken van het college (collectief/ initiatief van Trots). Het college vond dat het stadhuis te klein is voor evenementen als lintjesregen, naturalisatie dag en veteranendag en huurt daar tegenwoordig de Agora voor.
Oproep aan het college om vooruitlopend op een regionaal energiebedrijf De-on (wordt door de provincie onderzocht) al een aantal initiatieven te nemen zoals informatieverstrekking, coördinatie subsidieaanvragen, intermediëren tussen initiatiefnemers en energiebedrijven, benutten van gemeentelijke gebouwen en woningen van de woningbouwvereniging voor energieopwekking. (D66)
Een oproep aan het college om met een plan te komen om invulling te geven aan burgerparticipatie voor het opstellen van een begroting. (collectief / initiatief van D66)
Opdracht aan het college beleidvoorstellen met financiële gevolgen tijdig bij de raad in te dienen, zodat deze voorstellen betrokken kunnen worden bij de integrale afweging (collectief, op initiatief van CU)
Oproep tot het duidelijk formuleren van de kadernota (voorjaarsnota) op basis van een aantal genoemde criteria (collectief/CU)
Voorstellen die het niet gehaald hebben zijn o.a. meer duidelijkheid over de P-exploitatie kust en de gemaakt afspraken, Agenda 22 en de bezuiniging op de maaltijdvoorziening (gedeeltelijk) ongedaan maken. Het gezamenlijk voorstel om de hogere waterschapslasten (Waterschap heeft taken van de gemeente overgenomen) niet de compenseren via de OZB maar via de reinigingsgelden, heeft het na een lange discussie ook niet gehaald. (Huurders betalen geen OZB en het verzoek aan Centrada om deze compensatie door geven aan de huurders vinden wij erg zwak.)